Μια από τις ομορφότερες λίμνες της χώρας μας, η λίμνη της Καστοριάς απλώνεται γύρω από την πόλη.

Σε υψόμετρο 630 μέτρων, με νεφροειδές σχήμα, που οφείλεται στην εισχώρηση της λοφώδους χερσονήσου, στον ισθμό της οποίας είναι κτισμένη η πόλης της Καστοριάς, η λίμνη αποτελεί κατάλοιπο παλιάς εκτεταμένης λίμνης έκτασης 164 τ.χλμ. και μέγιστου βάθους μεγαλύτερου από 50 μέτρα (τεταρτογενές).

Η λίμνη της Καστοριάς είναι καρστική τεκτονικής προέλευσης και υπολογίζεται ότι σχηματίζετηκε πριν από 10.000.000 περίπου χρόνια (Μειόκαινος Περίοδος). Σήμερα, η έκτασή της είναι περίπου 28 τ.χλμ. και το μέγιστο βάθος της περίπου 9 μέτρα. Οι γεωγραφικές της συντεταγμένες στο κέντρο είναι: γεωγραφικό πλάτος 40ο 31' Β και γεωγραφικό μήκος 21ο 18' Α.

Ο όγκος των νερών της είναι περίπου 100.000.000 κυβικά μέτρα και το ανάπτυγμα των ακτών της 30,8 χλμ. Η λίμνη τροφοδοτείται από πολλές υπολίμνιες πηγές, κυρίως όμως από τα νερά της βροχής που είτε πέφτουν απευθείας στην επιφάνειά της, είτε καταλήγουν σ' αυτήν με την επιφανειακή απορροή μέσω των χειμάρρων που βρίσκονται κυρίως στο βόρειο και ανατολικό τμήμα της. Στο νότιο τμήμα, μια διώρυγα (ρέμα Γκιόλι) συνδέει τη λίμνη με τον ποταμό Αλιάκμονα, στον οποίο παροχετεύεται η περίσσεια των νερών της με χρήση θυροφράγματος που πρόσφατο εκσυγχρόνισε ο Δήμος Καστοριάς.

Η Βόρεια παραλία	Μικρά παιδιά ταίζουν τους κύκνους

Για λίγες μέρες, σχεδόν κάθε χειμώνα, η λίμνη παγώνει, δίνοντας μια τελείως διαφορετική όψη στο τοπίο.

Η λίμνη είναι ζωτικής σημασίας για την πόλη της Καστοριάς και για τις γύρω κοινότητες, δεδομένου ότι αφενός καθορίζει τη φυσιογνωμία τους και αφετέρου αποτελεί έναν σημαντικό φυσικό πόρο.

Αποτελεί επίσης ένα πολύ σημαντικό φυσικό οικοσύστημα με ποικίλους και σπάνιους επιμέρους οικότοπους, που υποστηρίζουν μεγάλη βιοποικιλότητα, στην οποία περιλαμβάνονται πολλά σπάνια και απειλούμενα είδη. Είναι πραγματικά αξιοπρόσεκτη η ύπαρξη μιας μεγάλης ποικιλότητας φυτών και ζώων δίπλα σε μια ιδιαίτερα ανεπτυγμένη πόλη. Άλλωστε, πέρα από τον ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό ειδών πουλιών που φιλοξενεί, είναι η μοναδική φυσική λίμνη της Ελλάδας, στην οποία εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικής έκτασης παρόχθια δάση υδρόφιλων δέντρων, που συνιστούν σήμερα έναν από τους σπανιότερους οικότοπους του Ευρωπαϊκού χώρου.

Η λίμνη της Καστοριάς έχει χαρακτηριστεί ως τόπος ιδιαίτερου κάλλους από το Υπουργείο Πολιτισμού (1974) και έχε προταθεί για ένταξη στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο "Φύση 2000" καταχωρημένη με τον κωδικό GR 1320001.
Σε όλη την έκτασή της απαγορεύεται το κυνήγι και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία την έχει συμπεριλάβει στον κατάλογο των Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά της Ελλάδας.